Chuột có thể phân biệt được tiếng Hà Lan và tiếng Nhật, một cuộc nghiên cứu mới vừa cho biết.Phát hiện này hoàn toàn là sự thật, chứ không phải lũ chuột đã được biến đổi gien để nghe trộm các cuộc đàm phán ở Tokyo và Amsterdam. Theo Juan Toro, nhà khoa học thần kinh thuộc ĐH Barcelona (Tây Ban Nha), lũ chuột có thể nhận ra sự khác biệt trong thuộc tính của hai ngôn ngữ nói trên.
Cuộc nghiên cứu của Toro là một phần trong nỗ lực tìm kiếm nguồn gốc kỹ năng phân tích ngôn ngữ loài người. Trẻ sơ sinh cực kỳ nhạy cảm với sự cân đối mang tính nhịp điệu trong ngôn ngữ, và đây là cơ sở giúp trẻ chia âm thanh thành các mẫu để mã hóa thành từ ngữ. Một số thử nghiệm trước đây cho thấy rằng, cả khỉ vàng tamarin và trẻ em đều có thể phân biệt tiếng Hà Lan và tiếng Nhật – hai ngôn ngữ khác nhau khá nhiều về nhịp điệu.
Nhóm của Toro đã huấn luyện cho chuột nhận biết tiếng Hà Lan và tiếng Nhật bằng cách nhấn vào đòn bẩy nhằm phản ứng trước một câu ngắn, sau đó cho chúng tiếp xúc với những câu hoàn toàn mới, bằng cả hai thứ tiếng. Họ nhận thấy rằng lũ chuột phản ứng mạnh hơn với thứ ngôn ngữ mà chúng đã được huấn luyện (các câu được tổng hợp bằng máy tính và do cùng một người nói). Tuy nhiên, chúng không thể phân biệt được khi các câu được tua ngược trở lại hoặc do nhiều người nói.
Toro cho biết, nhiều người nói sẽ bổ sung những thông tin không liên quan, do vậy lũ chuột sẽ khó mà phản ứng chính xác được. Nhưng cho băng chạy ngược lại rất quan trọng đối với việc hiểu ngôn ngữ, bởi vì nó làm thay đổi mẫu nhịp điệu. Toro nói: “Chúng tôi vẫn chưa biết chính xác là thiếu yếu tố gì khi cho băng chạy ngược, nhưng như thế là đủ để cả trẻ em lẫn khỉ tamarin không phân biệt được tiếng Hà Lan với tiếng Nhật”.
Trẻ em không thể phân biệt được những ngôn ngữ có ít sự khác biệt về nhịp điệu, chẳng hạn như tiếng Anh với tiếng Hà Lan, hoặc tiếng Tây Ban Nha với tiếng Ý. Tuy chưa được thử với các cặp ngôn ngữ này, chuột là động vật không thuộc loài linh trưởng duy nhất được thử nghiệm với tiếng Hà Lan và tiếng Nhật. Toro cho biết: “Khả năng phát hiện mẫu nhịp điệu của chuột không có nghĩa là chuột đang tiến hóa ngôn ngữ”.
Tổ tiên loài chuột có thể đã tiến hóa khả năng cảm nhận các mẫu âm thanh cảnh báo về sự xuất hiện của kẻ thù hoặc kẻ thù thay đổi hành vi. Loài người cũng hình thành kỹ năng tương tự với cùng mục đích, sau đó kết hợp với những mục đích khác như giúp phát triển và giải mã tiếng nói, từ đấy hình thành ngôn ngữ.